Dik overleeft vleesetende bacterie en doneert
Eerst dacht hij nog aan een muggenbult. Maar de rode plek onder het oog van Dik de Man (78) uit Wijk bij Duurstede bleek een infectie met een groep A-streptokokken – ook wel ‘vleesetende’ bacterie, die hem bijna fataal werd. Dankzij twee spoedoperaties in het UMC Utrecht overleefde Dik de infectie en kwam hij er goed uit. Uit dankbaarheid vierde hij zijn 50-jarig huwelijk met een groot feest. Als cadeau vroeg hij familie en vrienden om een donatie voor onderzoek in het UMC Utrecht om dit soort bacteriële infecties in de toekomst te voorkomen en behandelen.
Aan die donatie-oproep gaven Diks gasten ruimschoots gehoor, samen zamelden zij 1.000 euro in. Via Vrienden UMC Utrecht & Wilhelmina Kinderziekenhuis kwam de donatie op de juiste plek: zij brachten Dik en zijn vrouw in contact met arts-microbioloog András Spaan.
Dik: “We dachten even een kop koffie te drinken en de cheque te overhandigen, maar dokter Spaan nam uitgebreid de tijd voor ons. We kregen zelfs een rondleiding door het lab. Heel bijzonder om te zien hoe hard er gewerkt wordt aan dit onderzoek. Wij zijn de eerste die zo’n donatie hebben gedaan en hopen dat er nog vele volgen.”
Oorzaak nog altijd een raadsel
Hoe hij de infectie met de groep A-streptokokkenbacterie opliep, en waarom juist hij zo ernstig ziek werd, is nog altijd een raadsel. Dik: “Ik ging ’s avonds naar bed, niets aan de hand. Midden in de nacht werd ik wakker, en zag in de spiegel een raar plekje onder mijn oog.” De volgende ochtend was Diks oog helemaal dik en dicht. “De huisarts schrok enorm, zo’n dik oog had hij nog nooit gezien”. Direct werd Dik doorgestuurd naar de oogarts. Nog voor hij goed en wel de spreekkamer binnen was, zakte Dik ineens door zijn knieën en raakte bewusteloos.
Wat is een vleesetende bacterie?
Intensivist Lennie Derde: “In de volksmond wordt de groep A-streptokok ook wel ‘vleesetende’ bacterie genoemd, omdat deze bacterie in zeldzame gevallen een ernstige infectie kan veroorzaken die de spieren, onderhuids vetweefsel en huid helemaal kapot maakt. De bacterie verspreidt zich onder de huid en scheidt giftige stoffen uit, waardoor organen kunnen uitvallen. In Nederland krijgen ongeveer 400 mensen per jaar zo’n infectie. Snelle herkenning en behandeling zijn cruciaal. In het UMC Utrecht doen we onderzoek naar betere behandelingen en manieren om deze infecties te voorkomen.”
Ik hoorde ook de sirene
Dat Dik met spoed werd doorgestuurd naar het UMC Utrecht, kan hij zich niet herinneren. “Ik weet alleen dat ik wakker werd in de ambulance. ‘We gaan even naar het ziekenhuis’, zei de ambulancebroeder tegen me. Ik hoorde ook de sirene. Toen ben ik weer weggezakt.” In het UMC Utrecht werd Dik wakker op de Intensive Care. Hij was een week in coma gehouden na twee spoedoperaties aan zijn oog.
Op dag vijf bewoog ik voor het eerst weer mijn hand
Tijdens de spoedoperatie werd het door de infectie aangetaste weefsel bij Diks oog weggesneden. Daarna werd hij kunstmatig in slaap gehouden en goed geobserveerd. Helaas bleek de bacterie niet helemaal weg. Een tweede operatie volgde. Van die eerste week weet Dik niets meer. Zijn dochter hield een IC-dagboekje bij en informeerde familie en vrienden via de app. Dik: “Ontroerend om terug te lezen. Op dag vijf bewoog ik voor het eerst weer mijn hand.”
Hoe ziet de behandeling eruit?
Oogarts Willemien de Bruijn: “Sinds 2022 rapporteert het RIVM een opvallende toename in het aantal ernstige infecties met groep A-streptokokken bij zowel volwassenen als kinderen. Ook in UMC Utrecht neemt het aantal patiënten toe, waarbij een deel door de oogarts wordt behandeld vanwege een infectie van de oogleden of de oogkas. Als een patiënt aankomt in ons ziekenhuis staat er een team van verschillende specialisten klaar om zo snel mogelijk de juiste zorg te bieden. Naast medicijnen, zoals antibiotica, hebben de meeste patiënten meerdere (herstel)operaties nodig. De ziekte maakt vaak diepe indruk op de patiënten en hun naasten. Daarom vinden we ook de nazorg van groot belang.”
Dankbaar voor de zorg
Om de wond bij zijn oog netjes op te vullen, werd een stukje huid uit zijn been gehaald en bij het oog erin gezet. “Met de kaasschaaf, zo zorgvuldig. Grote complimenten voor de chirurg”, aldus Dik. “Zulke lieve mensen in het ziekenhuis die ons bijstonden. De verpleegkundig specialist Jeanette van Weerden heeft me goed begeleid tot afgelopen zomer. Nu ben ik zover hersteld, nu hoeft dat niet meer. Jammer want zo’n vast iemand is heel vertrouwd geworden. Ik kon altijd bij haar terecht.”
Hoe kunnen we ernstige bacteriële infecties beter behandelen en voorkomen?
Arts-microbioloog András Spaan: “De groep A-streptokok is een bacterie die bij de meeste mensen onschuldige infecties veroorzaakt. Maar sommige, voorheen gezonde mensen worden levensbedreigend ziek. Wat verklaart de enorme variatie in de ernst van infecties met deze bacterie? Wij proberen te begrijpen hoe het ziekteproces bij onze patiënten werkt. In ons laboratorium onderzoeken we of erfelijke afwijkingen in de afweer deze ernstige infecties kunnen verklaren. De steun van Vrienden UMC Utrecht & Wilhelmina Kinderziekenhuis helpt bij het ontdekken van nieuwe mogelijkheden om deze infecties te voorkomen en te genezen”.
Onderzoek voor de toekomst
Inmiddels gaat het veel beter met Dik. “Ik voel me prima, en kan weer heel veel. Kamperen met de caravan, veel fietsen, vrijwilligerswerk. Natuurlijk heb ik wel iets ingeleverd. Sneller moe, mijn gehoor is wat achteruitgegaan, en minder zicht. Maar het oog is gelukkig blijven zitten. Dat had ook heel anders kunnen aflopen.”
Dik en zijn vrouw prijzen zich gelukkig. Samen gingen zij nog een keer terug naar de Intensive Care-afdeling, om te zien waar Dik al die weken gelegen had. Ook besloot Dik mee te doen aan wetenschappelijk onderzoek om meer te leren over de oorzaak van deze bacteriële infectie. “Ik hoop dat het onderzoek echt resultaat oplevert. Dat kan nog jaren duren, maar hopelijk vinden ze medicijnen.”
Dankzij donaties zoals die van Dik en zijn familie kunnen onderzoekers in het UMC Utrecht blijven werken aan betere behandelingen voor bacteriële infecties. Wilt u ook bijdragen? Dat kan via Vrienden UMC Utrecht & Wilhelmina Kinderziekenhuis. Het goede doel voor iedereen die wil bijdragen aan het (kinder)ziekenhuis.
