Na jaren van wetenschappelijk onderzoek in het UMC Utrecht en investering van onder andere ReumaNederland, is de zogeheten kniedistractor nu beschikbaar voor de behandeling van patiënten met ernstige knieartrose onder de leeftijd van 65 jaar. Kniedistractie zorgt ervoor dat het kapotte kraakbeen de kans krijgt zich te herstellen en is een hoopvol alternatief voor de knieprothese. In het UMC Utrecht zijn de afgelopen weken de eerste patiënten in de reguliere zorg behandeld.
Uitstellen eerste knieprothese
De kniedistractor is een metalen frame, dat boven- en onderbeen van patiënten met knieartrose tijdelijk uit elkaar trekt. Het kapotte kraakbeen krijgt zo de kans zich te herstellen. Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat patiënten die de behandeling ondergaan jarenlang minder pijn hebben en beter kunnen bewegen. De kniedistractorbehandeling is door het UMC Utrecht ontwikkeld voor relatief jonge patiënten met knieartrose bij wie bestaande behandelingen, voornamelijk pijnstilling, niet meer voldoende helpen. Voorheen kregen deze patiënten een prothese. Het nadeel van een prothese is de beperkte levensduur van 15-20 jaar. Bij mensen met artrose die op relatief jonge leeftijd een kunstknie krijgen, moet de prothese vaak nog een keer vervangen worden.
dr. Floris Lafeber, hoogleraar Experimentele reumatologie bij UMC Utrecht: “Een vervanging van een prothese voor een nieuwe is kostbaar en de operatie geeft een grotere kans op complicaties. Ook ‘werkt’ een tweede prothese vaak veel minder goed: patiënten zijn veel meer beperkt in hun dagelijks leven. Het zo lang mogelijk uitstellen van een eerste prothese is dus erg belangrijk, omdat we daarmee zo’n revisieoperatie mogelijk kunnen voorkomen. Met kniedistractie kunnen we een prothese vaak jaren uitstellen, bij een aantal patiënten zelfs met meer dan 10 jaar.
Conditie kraakbeen verbetert
Tijdens een distractiebehandeling wordt het kniegewricht van patiënten met artrose gedurende zes weken een klein stukje van elkaar getrokken. Dit gebeurt met een compact en licht metalen frame: de kniedistractor. De resultaten van deze behandeling zijn tot nu toe zeer hoopgevend. Na distractie blijkt de pijn bij veruit de meeste patiënten jarenlang zoveel te zijn verminderd, dat de geplande knieprothese ook jarenlang kan worden uitgesteld en patiënten dus al die jaren hun eigen knie kunnen behouden. Na distractie blijkt de conditie van het kraakbeen en bot van het kniegewricht te verbeteren. Patiënten hebben hierdoor minder pijn en kunnen beter bewegen.
Jarenlange investering om tot doorbraak te komen
De afgelopen jaren is de kniedistractor in het UMC Utrecht ontwikkeld, waarbij de afdelingen reumatologie, orthopedie, medische technologie en Pontes Medical nauw hebben samengewerkt om tot een breed implementeerbare en gebruiksvriendelijke kniedistractor te komen. De werking van kniedistractie als behandeling is wetenschappelijk onderzocht door het UMC Utrecht, met voortdurende financiële ondersteuning van ReumaNederland (voorheen het Reumafonds). Ingrid Lether, manager Onderzoek & Innovatie: “Protheses zijn een zeer ingrijpende behandeling voor artrose en ReumaNederland investeert fors in nieuwe alternatieven voor de behandeling van mensen met artrose.” “De doorbraak om tot de distractor als alternatief voor de knieprothese te komen is zeker ook te danken aan de samenwerking met patiënten, orthopeden en ingenieurs en met (financiële) ondersteuning van PontesMedical, Vrienden van het UMC Utrecht, ZonMw, STW en ReumaNederland”, aldus Floris Lafeber. “Door deze multidisciplinaire samenwerking heeft het UMC Utrecht de distractor kunnen doorontwikkelen tot de versie die nu gebruiksvriendelijk is voor de patiënt en orthopedisch chirurg.
Kniedistractor hopelijk binnenkort in meerdere ziekenhuizen beschikbaar
Onlangs heeft de kniedistractor de Europese CE-markering gekregen, waardoor de behandeling beschikbaar is gekomen voor mensen met knieartrose. De distractor wordt door ArthroSave – spin-off van het UMC Utrecht – op de markt gebracht. ZonMW, Vrienden van UMC Utrecht, ReumaNederland en Stichting Technische Wetenschappen ondersteunen de implementatie financieel. ArthroSave wil een aantal geselecteerde ziekenhuizen in Nederland de mogelijkheid geven om de kniedistractor te gebruiken. Orthopeden van het UMC Utrecht zullen de behandeling dan aan hun collega’s gaan leren. Ook internationaal is er veel belangstelling voor de kniedistractor. Het UMC Utrecht traint momenteel al orthopeden uit Zwitserland, Engeland, België, Canada en Amerika.
Meer informatie over kniedistractie op umcutrecht.nl
