Ruim 270.000 mensen in Nederland hebben een vorm van dementie. Dit aantal kan in 2040 gestegen zijn naar een half miljoen. Daarom organiseerde Alzheimer Nederland eind september de actie 2bike4alzheimer. Het geld, dat fietsend is opgehaald, was dit jaar bestemd voor het onderzoek van Mirjam Geerlings, epidemioloog in het UMC Utrecht. Zij onderzoekt of er een link bestaat tussen depressie en dementie.
“Bij het woord dementie denkt iedereen direct aan geheugenverlies. Dat is terecht, maar er is meer”, vertelt
. “Mensen met dementie hebben vaak
, die invloed hebben op de ziektelast. Zo is de kans dat mensen in een verpleegtehuis worden opgenomen een stuk groter als er gedragsproblemen of stemmingsproblemen zijn.”
Stress
Andersom is het zo dat ouderen met depressieve symptomen twee keer zoveel kans hebben om dementie te ontwikkelen dan mensen zonder. Een veel genoemde verklaring is stress. De hersenen zijn gevoelig voor stresshormonen en deze zouden kunnen leiden tot dementie. Met name de hippocampus die van belang is voor het geheugen is gevoelig voor stress. Mirjam: “Er wordt veel onderzoek gedaan naar de hippocampus en depressie, naar depressie en stress en naar depressie en dementie. Maar nooit is dit allemaal gecombineerd in één onderzoek. In ons project kijken we hier voor het eerst naar. Daarnaast onderzoeken we de invloed van het vaatstelsel. Beschadigde bloedvaten in de hersenen is een tweede veelgenoemde verklaring voor de link tussen depressie en dementie.”
Puzzelstukjes
In het onderzoek worden alle stukjes samengevoegd om te kijken of er wel of geen verband bestaat tussen depressie en dementie. Veroorzaakt stress dementie, veroorzaakt dementie depressie, of is het een vaataandoening?
Mirjam: “Zelf geloof ik, na jarenlang onderzoek doen, steeds minder in de oorzaak-gevolg relatie. Ik denk dat bij sommige mensen met bepaalde karakteristieken depressie tot dementie kan leiden, maar dat bij andere mensen depressie een gevolg van de beginnende dementie is. En bij weer anderen doen beide verschijnselen zich toevallig voor. Welke mensen dit zijn en of subtypes van depressie te onderscheiden zijn, is onderwerp van dit project.”
Filmpje
De fietsactie van Alzheimer Nederland was een groot succes. Ruim driehonderd deelnemers fietsten een route van 400 kilometer en haalden gezamenlijk meer dan €120.000 op. Bekijk het filmpje waar Mirjam zelf op de fiets stapt en vertelt over haar onderzoek.
Lees meer over dementie op umcutrecht.nl.
