Klimmen voor toekomst zonder dialyse

Hij is enorm gemotiveerd om een einde te maken aan de dreiging van dialyse die als een donkere wolk boven elke nierpatiënt hangt. Als bergbeklimmer en zelf nierpatiënt komt Tuğrul Irmak in actie voor een toekomst vrij van nierdialyse. Zijn streefdoel is €1 miljoen. Maar hij gaat veel verder dan een inzamelingsactie alleen: als onderzoeker van het UMC Utrecht werkt Tuğrul zelf ook aan een kunstmatige implanteerbare nier.

Ongemerkt zorgt een sluipende auto-immuunziekte al vanaf jonge leeftijd voor schade aan zijn nieren. Na een beklimming van de hoge pieken van de Alpen, wordt bij Tuğrul ernstig nierfalen geconstateerd. Terug in Utrecht volgt de dialyse en het wachten op een donornier. Tuğrul: “Elke nacht aan een machine vastgeketend om te kunnen overleven. Ik voelde me een ‘organisme’ dat zijn afval niet kon afvoeren. Ik wilde drinken maar kon dat niet, want ik produceerde geen urine. Vermoeidheid, krampen, hoofdpijn en misselijkheid waren mijn dagelijkse metgezellen. Maar alle fysieke symptomen vielen in het niet vergeleken met de angst om tekort te schieten, de onzekerheid. Hoe kon ik nog vader zijn? Een geliefde? Ik ben vastbesloten daar nooit meer naar terug te keren.”

Hoe belangrijk familie is

Voor Tuğrul komt er verlossing: een donornier bij leven: zijn eigen moeder. De niertransplantatie vindt plaats in Rotterdam. “Toen ik wakker werd, had ik nog nooit zo’n plotselinge verbetering in mijn toestand meegemaakt. De man die naar binnen ging en degene die eruit kwam, waren niet dezelfde. Ik werd naar de kamer van mijn moeder gereden. De verpleegkundigen hielden de urinezak omhoog alsof het een pasgeboren baby was. Het overtollige vocht stroomde uit me weg, het bloed werd ontdaan van gifstoffen.”

Niet lang na de operatie kan Tuğrul naar huis. Ook zijn moeder herstelt goed. “Snel na de operatie liep ze al 10 kilometer, uitzonderlijk. Voor haar was het ook emotioneel zwaar geweest. Haar kind had zoveel geleden, zijzelf dus ook. In dit jaar leerde ik pas echt het belang van familie. Zonder mijn partner was ik mijn verstand verloren, en zonder mijn moeder was mijn gezondheid me ontnomen.”

Kunstmatige implanteerbare nier

Een nieuwe nier en hernieuwde gezondheid inspireren Tuğrul meer dan ooit op zijn missie. “Ik wilde geen ‘onderzoeker’ zijn die alleen maar achter de computer zat; ik had al genoeg onderzoek gedaan. Ik moest iets bouwen, zodat ik over 10 jaar niet nog steeds met een katheter mijn kind naar bed bracht.” En zo begint hij na zijn levensreddende transplantatie als onderzoeker aan het Kunstnier-programma, gestart door de Europese Unie, met als doel een implanteerbare kunstnier te ontwikkelen.

Ik vroeg haar ten huwelijk op de top 

En daar blijft het niet bij. Samen met zijn partner pakt Tuğrul het trainen weer op om weer te kunnen klimmen. Drie maanden na de transplantatie keren zij samen terug naar de bergen. “Ik vroeg mijn geliefde ten huwelijk op de top van de Index, waar maar net genoeg plek was om naast elkaar te zitten, en om op één knie te gaan. Ik klapte het ringdoosje nog verkeerd open, mijn hart sloeg over. Het zou een dure misser zijn geweest als de ring was weggevallen, maar hij zat gelukkig stevig vast.”

Klim Tegen de Tijd

Die klim vormt ook de inspiratie om een actie te starten: de Klim Tegen de Tijd. Tuğrul: “De transplantatie gaf me mijn leven terug — of liet het in ieder geval verdergaan. Maar mijn nier heeft een beperkte levensduur. Ik heb gesproken met lotgenoten wiens transplantaat faalde en die terug moesten naar dialyse. Met deze actie willen we geld inzamelen voor het Kunstnier-onderzoek. Dialysepatiënten moeten constant een zware klim maken om te overleven. Om dit te symboliseren gaan wij klimmen!”

Tuğrul nodigt mensen uit te doneren, maar ook om zelf mee te doen aan de Klim en zo hun eigen uitdaging aan te gaan. “Wandel, fiets, loop of klim. Gebruik je zomervakantie voor een goed doel.” Via Vrienden UMC Utrecht & Wilhelmina Kinderziekenhuis komen de donaties op de juiste plek terecht.

Werkend prototype 

In het onderzoekslab wordt nu echt vaart gemaakt. Binnenkort hoopt het onderzoeksteam een werkend prototype van het innovatieve ‘hemofilter’ te hebben. Daarmee komt de ontwikkeling van een volledige kunstnier steeds een stap dichterbij. En de toekomst? Tuğrul: “Uiteindelijk zie ik twee mogelijke paden: of mijn nier begeeft het in de toekomst en ik moet terug naar dialyse, of ons werk slaagt, en dan zou ik de eerste zijn die met trots onder het mes gaat om het te testen.”