Leefstijlinterventies na niertransplantatie
Patiënten die een niertransplantatie hebben ondergaan kunnen nu individueel en poliklinisch werken aan het veranderen van hun leefstijl. Het UMC Utrecht coördineert hiervoor een Beweegprogramma en een Walk & Talk. Beide programma’s zijn in 2021 van start gegaan.
Jolien Netjes, fysiotherapeut, en Sanne Bosman, verpleegkundig specialist en projectleider van het Kies voor beter programma, beiden van het UMC Utrecht, lichten de programma’s toe. Jolien: “De leeftijd van patiënten die een niertransplantatie hebben ondergaan loopt sterk uiteen van 18 tot 70 jaar. Het is logisch dat deze patiënten hele verschillende beweegervaring, -wensen en -behoeften hebben. Daarom is de poliklinische begeleiding op maat. Sanne: “Patiënten kunnen met deze programma’s na de operatie hun beweeggedrag en leefstijl van vóór de transplantatie veranderen en een nieuwe leefstijl ontwikkelen passend bij de nieuwe situatie.”
Beweegprogramma
Jolien: “Patiënten hebben aangegeven dat ze het moeilijk vinden om na een niertransplantatie hun beweeggedrag van voor vóór de transplantatie te veranderen. Daarnaast is het beweeggedrag van patiënten heel verschillend, sommige patiënten bewegen al veel, sommige al langere tijd niet meer. De begeleiding is daarom altijd op maat en individueel.” Patiënten komen voor het Beweegprogramma vijf keer naar het UMC Utrecht op de afdeling Revalidatie, Fysiotherapiewetenschap & Sport, in een periode van een half jaar. Het programma start en eindigt met een maximale inspanningstest. “Aan de hand van verschillende metingen maken wij als fysiotherapeuten een persoonlijk beweegprogramma.”
Walk & Talk
De Walk & Talk zijn wandelingen voor iedereen die getransplanteerd is, op de wachtlijst staat voor een orgaantransplantatie, een nier gedoneerd heeft of overweegt dit te doen. Naast dat het leuker is om samen te bewegen in plaats van alleen, is het ook fijn om tijdens het wandelen over ervaringen rondom de transplantatie te kunnen praten.
Maandelijks wordt er door enthousiaste patiënten een wandeling georganiseerd in de omgeving Utrecht. Meer informatie en inschrijven via www.walk-talk.nl.
Waarom bewegen
Uit onderzoek is gebleken dat patiënten die na een niertransplantatie veel bewegen een betere levensverwachting hebben dan patiënten die dit niet doen. Patiënten met een nierziekte bewegen om verschillende redenen vaak steeds minder. En mensen die een niertransplantatie hebben ondergaan vinden het vaak moeilijk om hun beweeggedrag en leefstijl van voor de transplantatie te doorbreken. Maar er is juist na de operatie veel meer mogelijk om gezonder te leven.
“Na een transplantatie beginnen patiënten aan een nieuw hoofdstuk in hun leven, waarbij ze de juiste balans zoeken tussen fysieke belasting thuis en op het werk.”
Grote impact
Sanne: “Een niertransplantatie heeft een grote impact op het leven van patiënten en hun naasten. Het is een ingrijpende emotionele gebeurtenis, ook wel een ‘life event’ genoemd. Sommige patiënten dialyseren al jaren, zijn vermoeid en werken niet meer. Ze hebben hun leven moeten aanpassen aan de beperkte mogelijkheden die ze hebben. Dialyseren is een hele ingrijpende en tijdrovende behandeling. Na de transplantatie blijkt dat ze fysiek meer kunnen dan voor vóór de transplantatie. Patiënten beginnen aan een nieuw hoofdstuk in hun leven. Dat biedt veel mogelijkheden, maar hierdoor zijn patiënten ook angstig en onzeker.“
Constant in ontwikkeling
De overige programma’s binnen Kies voor beter zijn in ontwikkeling. Denk daarbij aan Veilige en Gezonde voeding, Geïntegreerde Leefstijl coaching, Zelfmanagement en Stoppen met roken. We brengen steeds verbeteringen aan op basis van de feedback die we van patiënten krijgen.
Dit programma is een samenwerking tussen de transplantatie afdelingen van het UMC Utrecht, cardiologie, longziekten en nefrologie.
