ZonMw, de organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie, stelt drie beurzen beschikbaar voor hersenonderzoek van het UMC Utrecht. De projecten draaien om het mogelijk genezende effect van moedermelk op de babyhersenen, het behandelen van delirium door middel van hersenstimulatie, en het verbeteren van de communicatie tussen de beide hersenhelften van patiënten na een beroerte. 

De ZonMw Open Competitie is gericht op het stimuleren van grensverleggende wetenschap en team science. Het UMC Utrecht krijgt geld voor de volgende projecten: 

Babyhersenen repareren

Caroline de Theije en Manon Benders gaan samen met Marca Wauben (Universiteit Utrecht) de ontstekingsremmende en herstellende effecten van veelbelovende stoffen in moedermelk (zogeheten ‘extracellulaire blaasjes’) bestuderen. Daarnaast gaan ze onderzoeken of het toedienen van deze stoffen via de neus bij baby's met hersenletsel haalbaar is. Het doel is om een protocol te ontwikkelen voor een klinische trial die moet uitwijzen of intranasale moedermelktherapie hersenletsel bij baby’s kan verminderen. Het UMC Utrecht heeft een Expertisecentrum Neonatale Neurologie dat (inter-)nationaal bekendstaat om de kennis op het gebied van diagnostiek en behandeling van pasgeborenen met hersenschade. 

Hersenstimulatie bij delirium

Arjen Slooter en Marielle Emmelot-Vonk gaan samen met Willem de Haan (Amsterdam UMC) en Indira Tendolkar (Radboud UMC Nijmegen) onderzoek doen naar delirium. Dat is een toestand van ernstige verwardheid die vooral bij oudere patiënten voorkomt, en waar nog geen effectieve behandeling voor bestaat. Delirium leidt tot een lang verblijf in het ziekenhuis, en patiënten met deze aandoening hebben een verhoogd risico op dementie. Door het toepassen van transcraniële elektrische stimulatie (TES), een vorm van elektrische stimulatie van de hersenen, hopen de onderzoekers de duur van delirium te verkorten en het risico op dementie te verlagen.  

Samenwerking hersenhelften manipuleren

Rick Dijkhuizen gaat samen met Jeannette Hofmeijer (Universiteit Twente) en Huub Maas (VU Amsterdam) onderzoeken hoe veranderingen in de communicatie tussen de hersenhelften van patiënten bijdraagt aan het verlies en herstel van functies na een beroerte. Een belangrijke vraag is daarbij of hersenstimulatie een verstoorde communicatie tussen de hersenhelften kan verhelpen. Het onderzoek bestaat uit cel-, dier- en patiëntstudies, waaronder een klinische trial.

Naast de beurs van ZonMw heeft Rick Dijkhuizen een EIC Pathfinder-subsidie ontvangen om de therapeutische werking van een innovatieve vorm van hersenstimulatie op basis van ‘mechanogenetica’ (een nieuw vakgebied dat bestudeert hoe cellen en weefsels op mechanische krachten reageren) in proefdieren te onderzoeken. Hij doet dat in samenwerking met Italiaanse en Duitse collega’s en het Nederlandse Brain Science Tools B.V.