- bij de ziekte van Crohn
Uw behandelaar heeft met u gesproken over een behandeling met risankizumab (Skyrizi®). In deze folder krijgt u informatie over de werking en het gebruik van dit medicijn en hoe u moet handelen in geval van bijwerkingen. Het is echter géén vervanging van de bijsluiter. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u daarmee bij uw behandelaar terecht.
Algemeen
Tot nu toe is de oorzaak van de ziekte van Crohn niet bekend. Elke behandeling met medicijnen is gericht op het onderdrukken van ontstekingsreacties. Dit leidt tot vermindering van klachten en verkleint de kans op complicaties die zich bij de ziekte voor kunnen doen. De ziekte geneest niet door de behandeling met medicijnen. Als u deze medicijnen afbouwt of stopt, dan kunnen de klachten weer terugkomen.
Werking uitklapper, klik om te openen
Uw behandelaar schrijft risankizumab voor wanneer andere medicijnen niet of onvoldoende hebben geholpen, of niet verdragen kunnen worden. Risankizumab blokkeert in het lichaam de ontstekingsstof Il-23, ofwel interleukine-23. Deze speelt een rol in de ontsteking bij de ziekte van Crohn. Door het remmen van deze stof, nemen de ontsteking en de klachten af.
Voorzorgsmaatregelen uitklapper, klik om te openen
Omdat risankizumab het afweersysteem onderdrukt, kunnen bepaalde ziekten plotseling actief worden. Bijvoorbeeld tuberculose (TBC) en hepatitis (besmettelijke virusinfectie van de lever). U kunt tuberculose en hepatitis meedragen zonder dat u hiervan klachten heeft. Bij alle patiënten wordt voor de start met risankizumab gekeken of er een vroegere besmetting met tuberculose heeft plaatsgevonden. Dit wordt gedaan met een röntgenfoto van de longen en eventueel een huidtest (Mantouxtest) en/of bloedafname (IGRA). Een eventuele besmetting met hepatitis wordt getest via een bloedafname.
Gebruik uitklapper, klik om te openen
De eerste drie giften van risankizumab worden via een infuus toegediend met een interval van 4 weken. Vier weken na het derde infuus (week 12 na start) vindt de eerste injectie plaats. Daarna is de injectie iedere 4 weken.
In overleg met uw behandelaar kan van dit schema worden afgeweken.
Bijwerkingen uitklapper, klik om te openen
Zoals bij alle geneesmiddelen, kan ook het gebruik van risankizumab bijwerkingen geven. Let wel, niet iedereen ondervindt deze bijwerkingen. De belangrijkste bijwerkingen van risankizumab zijn: bovensteluchtweginfectie(s), reacties op de injectieplaats (zoals huiduitslag, pijn, jeuk, zwelling, irritatie), hoofdpijn, jeuk en vermoeidheid.
Naast bijwerkingen die relatief vaker voorkomen, zijn er ook bijwerkingen die minder vaak voorkomen. Bij iedere mogelijke bijwerking dient u contact op te nemen met uw behandelaar.
Wisselwerkingen met andere geneesmiddelen uitklapper, klik om te openen
Risankizumab kan voor zover bekend veilig worden gebruikt naast andere geneesmiddelen. De combinatie met andere afweeronderdrukkende medicijnen geeft een relatief verhoogde kans op infecties. Overleg bij twijfel met uw behandelaar.
Zwangerschap en borstvoeding uitklapper, klik om te openen
Indien u een kinderwens heeft, overleg dan altijd eerst met uw behandelaar over deze wens en wat het gebruik van risankizumab hierin betekent. Vooralsnog wordt het gebruik van risankizumab tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding ontraden omdat hier nog te weinig informatie over beschikbaar is.
Autorijden uitklapper, klik om te openen
Risankizumab geeft geen sufheid of slaperigheid. U mag gewoon autorijden gedurende de behandeling.
Bewaren uitklapper, klik om te openen
Bewaar risankizumab buiten het zicht en het bereik van kinderen, bij een temperatuur van 2 tot 8 °C (in een koelkast). U mag risankizumab niet invriezen.
Vakantie uitklapper, klik om te openen
Gaat u op vakantie? Een enkele voorgevulde spuit mag bewaard worden bij een temperatuur tot maximaal 25°C gedurende maximaal 24 uur. De spuit moet worden beschermd tegen licht.
Als u met een vliegtuig reist, neem dan de spuiten mee in de handbagage. De temperatuur in het bagageruim is vaak erg laag waardoor er kans op bevriezing bestaat. Zorg voor een geldig medicijnpaspoort, verkrijgbaar bij uw apotheek.
Vaccinaties uitklapper, klik om te openen
Vaccinaties zijn mogelijk minder effectief als u risankizumab gebruikt. Vaccinaties met een vaccin dat bestaat uit verzwakte levende virussen of bacteriën, worden ontraden bij gebruik van risankizumab. Denk hierbij aan de gele koorts vaccinatie, tuberculose (BCG), bof, mazelen, rode hond (BMR), rotavirus en sommige vaccinaties voor varicella (waterpokken). Als een van deze vaccinaties toch nodig is, raadpleeg dan eerst uw behandelaar.
Voor meer informatie rondom vaccinaties, verwijzen wij u graag naar de folder “Vaccinaties en reizen bij IBD”.
Tot slot
Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, neem dan contact op met uw behandelaar.
Deze folder is tot stand gekomen door samenwerkende IBD verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en MDL artsen binnen respectievelijk het Nurses of Inflammatory Bowel Disease (NIBD) en de IBD commissie binnen de Nederlandse vereniging voor MDL artsen en in samenwerking met Crohn & Colitis NL, als vertegenwoordiger van IBD-patiënten. Deze folder is ontwikkeld conform N-IBD richtlijnen om uniformiteit binnen de voorlichting ten aanzien van IBD patiënten in Nederlandse zorginstellingen na te streven. Op basis van goed hulpverlenerschap kan onder bepaalde omstandigheden van de inhoud worden afgeweken. De inhoud van de folders kan wijzigen in de loop van de tijd. Het N-IBD en IBD-cie wijzen er op dat aan de inhoud van deze uitgave geen rechten of plichten kunnen worden ontleend.
Contact uitklapper, klik om te openen
Hebt u vragen? Neem dan contact met ons op. Voor het maken van een afspraak hebt u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist.
Polikliniek Maag-, darm- en leverziekten (MDL)
De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur