Staar

Staar betekent dat de ooglens troebel is geworden waardoor het zicht wazig is en/of lichtverstrooiing veroorzaakt. Er zijn vele oorzaken van staar zoals leeftijd, andere oogziekten, stofwisselingsziekten, trauma, medicijngebruik of aangeboren staar.

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Staar (cataract) betekent dat de eigen lens van het oog troebel is geworden. Als de lens troebel wordt, resulteert dit in klachten van wazig zien en ook wel lichtverstrooiing. Er zijn vele oorzaken van staar. De meest voorkomende oorzaak is ouderdomsstaar. In het algemeen geldt dat staar ontstaat als de stofwisseling van de lens verandert. Dat kan veroorzaakt worden door leeftijd maar ook door stofwisselingsziekten, trauma, medicijngebruik, andere oogziekten of oogoperaties en soms komt staar al bij de geboorte voor (familiair of in kader van een syndroom of ziekte).

De behandeling van staar hangt af van de ernst van de klachten en de hoeveelheid staar. Na het oogheelkundig onderzoek zal de oogarts met u bespreken of de behandeling, een staaroperatie, zinvol is. Er zijn bij staar verschillende opties: bij milde staar kan eerst afgewacht worden totdat de staar vergenoeg gevorderd is om een staaroperatie te doen; een brilaanpassing (dit is meestal een tijdelijke oplossing als de staar verdergaat); en de staaroperatie.

Staar van dichtbij

Staar van verder af

De klachten van staar ontstaan meestal geleidelijk en nemen langzaam toe, denk aan:

• Wazig zien, moeite met krant lezen of TV kijken, autorijden.
• Grauwer beeld, minder kleuren.
• Lichtverstrooiing, bijvoorbeeld: last met autorijden in het donker, koplampen, straatlantaarns.
• Dubbelbeelden met één oog, een schaduw.
• Toenemende bijziendheid, leesbril voldoet niet meer, kan ineens zonder leesbril lezen (second sight).

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

Er zijn verschillende oorzaken van staar:

• Leeftijd (ouderdomsstaar).
• Aangeboren staar bij pasgeborenen of jonge kinderen. Dit kan familiair zijn, passend bij een syndroom, stofwisselingsziekte of (meestal) het kan op zichzelf staan bij een verder gezond kind. Kinderen met aangeboren staar aan beide kanten worden ook altijd door een kinderarts onderzocht.
• Als gevolg van medicijngebruik. Chronisch gebruik van corticosteroïden kan staar veroorzaken.
• Bij stofwisselingsziekten zoals diabetes.
• Na een trauma of bestraling.
• Bij andere oogheelkundige aandoeningen zoals glaucoom, uveïtis of na een andere oogoperatie.

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Om de diagnose staar te stellen kan de oogarts de volgende onderzoeken bij u uitvoeren.

• Brilmeting.
• Visusmeting met eigen bril.
• Oogdrukmeting.
• Spleetlamponderzoek.
• Pupilverwijding met oogdruppels waardoor lens en netvlies te beoordelen is. Pas op: u kunt met wijde pupillen enkele uren niet autorijden.
• Biometrie (meting van het oog om de sterkte van de kunstlens te bepalen): hiervoor moeten contactlenzen tevoren niet gedragen zijn: harde contactlenzen twee weken uit; zachte contactlenzen één week uit).

Op indicatie zal verder aanvullend onderzoek gedaan worden. Wij vragen ook of u in het verleden refractiechirurgie (laserbehandeling om van de bril af te komen) heeft ondergaan.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Uw arts geeft u advies over verschillende mogelijkheden om de staar te behandelen:

Afwachten

Bij een milde vorm van staar met weinig klachten kan soms afgewacht worden.

Bril aanpassen

Indien u niet kiest voor een staaroperatie, kan tijdelijk in sommige gevallen de bril aangepast worden. U maakt dan wel kosten voor een tijdelijke oplossing.

Staaroperatie

Zodra de staar zo hinderlijk wordt dat de dagelijkse activiteiten erdoor verstoord raken, kan een staaroperatie verricht worden. De troebele ooglens wordt door middel van een operatie vervangen door een kunststoflensje dat op de plek van de verwijderde lens geplaatst wordt.

De behandeling van staar hangt af van de ernst van de klachten en de hoeveelheid staar. Na het oogheelkundig onderzoek zal de oogarts met u bespreken of de behandeling, een staaroperatie, zinvol is. Tevens wordt besproken wat de risico’s, complicaties en verwachtingen van de operatie zijn. Bij ons wordt een staaroperatie standaard onder plaatselijke verdoving (oogdruppels) in dagbehandeling verricht. Voor sommige patiënten is algehele verdoving (anesthesie) noodzakelijk.

• Klik hier voor uitgebreide informatie over de staaroperatie.

Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen

De afdeling oogheelkunde van het UMC Utrecht is een afdeling die specialistische zorg biedt aan patiënten met zeldzame of moeilijk te behandelen oogheelkundige aandoeningen. Dit heet topreferente zorg. Het uitvoeren van (complexe) staaroperaties is een van de specialisaties waar het specialisme oogheelkunde van het UMC Utrecht zich mee profileert. Bij deze operaties is er soms meer aan de hand dan alleen de staar, waardoor de operatie moeilijker uitvoerbaar is of een groter risico op complicaties heeft.

De oogartsen die de complexe cataractchirurgie (staaroperatie) uitvoeren zijn zeer ervaren en zullen uitgebreid met u de voor- en nadelen van een cataractoperatie bespreken en een behandelplan met u opstellen. Uiteraard behandelen wij ook patiënten die geen complexe vorm van staar hebben.

Meer informatie

Vooruitzichten

Het resultaat van een staaroperatie is over het algemeen zeer goed. Afhankelijk van andere zicht bedreigende oogziekten kan na de staaroperatie het gezichtsvermogen weer helemaal terugkomen. De verwachtingen over het uiteindelijke resultaat bespreekt u met uw behandelend oogarts. Iedere operatie heeft risico’s en complicaties en dat geldt ook voor een staaroperatie. Ook als de operatie goed gedaan is kan er iets niet goed gaan tijdens de operatie risico is ongeveer met 1,66 procent, kapselscheur, lens zakt naar achteren, geen standaard kunstlens geplaatst, bloeding. De complicaties die na de operatie kunnen optreden zijn met ongeveer 1.58 procent, infectie, lekkage wond, oedeem van de gele vlek, nastaar, netvliesloslating. Het risico op een complicatie waarbij de visus na de ingreep slechter zal zijn dan tevoren,  is minder dan 0.5 Procent (Bron: Leerboek Oogheelkunde, 2016).

Polikliniek Oogheelkunde

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Polikliniek Oogheelkunde
• Verpleegafdeling Oogheelkunde (D5 west)
• Specialisme Oogheelkunde

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.00 tot 11.30 uur en tussen 13:00 en 16:00 uur.