MR-Linac: effectief tegen prostaatkanker, zo min mogelijk schade

Een MR-Linac is een bestralingstoestel waarbij een bestralingsapparaat gecombineerd is met een mri-scanner. Door deze combinatie is een preciezere behandeling van de prostaat mogelijk. Met de MR-Linac is het namelijk mogelijk om net voor de uitwendige bestraling exact te bepalen waar de prostaat en de tumor zich bevindt.  

MR-Linac is de naam van een nieuw bestralingstoestel gecombineerd met een MRI-scanner in één. Dit unieke hybride apparaat is ontwikkeld door het UMC Utrecht, na 20 jaar zorgvuldig onderzoek. Inmiddels wordt het apparaat wereldwijd ingezet bij de behandeling van kanker.

De behandeling houdt in dat u bestraald wordt met röntgenstraling. Deze straling maakt de kankercellen stuk, waardoor de kanker niet verder kan groeien. Gezonde cellen die kapotgaan kunnen in de meeste gevallen zelf herstellen. De bestralingsbehandeling noemen we ook wel radiotherapie. Een MRI-scanner maakt op een patiëntvriendelijke en niet schadelijke manier beelden van het binnenste van het lichaam.  Met MRI kunnen veel beter zacht weefsel (waar de tumor zich typisch bevindt) veel beter in kaart brengen dat andere beeldvorming zoals CT en Echo.  MRI scannen tijdens de bestraling zorgt daarmee voor de best mogelijke begeleiding van de bestraling.  

Een MRI-scan wordt gemaakt met een sterke magneet en brengt over het algemeen geen risico’s met zich mee.  

Tijdens en na de behandeling kunnen bijwerkingen optreden. De meest voorkomende bijwerkingen zijn: vermoeidheid, plasklachten en een veranderd ontlastingspatroon. Op lange termijn kunnen het plas- en ontlastingspatroon veranderen. Ook kunt u bloed bij de urine of ontlasting hebben en kunnen erectiestoornissen ontstaan. Bijwerkingen zoals vermoeidheid nemen vaak binnen 30 dagen af, omdat veel minder gezond weefsel wordt mee bestraald.  

In een periode van twee of drie weken komt u vijf keer naar het UMC Utrecht voor een bestraling. Bij elke bestralingssessie ligt u ongeveer drie kwartier in de MR-Linac. Eerst worden MRI-beelden van de prostaat gemaakt; hierop ziet de radiotherapeut precies waar de tumor zit. Daarna wordt er binnen een aantal minuten een “precies passend” bestralingsplan gemaakt geheel toegesneden op de anatomie van de patiënt op die dag. De uiteindelijke bestraling duurt maar een paar minuten.  

De kans op genezing verschilt per persoon en per ziektebeeld. Zeker is dat we met de MR-Linac een hogere dosis bestraling kunnen geven aan de tumor. Met als resultaat uitstekende tumorcontrole en goede kans op genezing. 

Het voordeel van de precieze bestraling met de MR-Linac is, dat veel minder gezond weefsel wordt mee bestraald omdat we heel nauwkeurig de prostaat en omliggend gezond weefsel tijdens de bestraling kunnen afbeelden. Mochten er bewegingen optreden waardoor gezond weefsel het bestralingsgebied komt, kunnen we dit gelijk aanpassen. Hierdoor zijn er veel minder bijwerkingen en schadelijke gevolgen. Ander voordeel is de hoge dosis bestraling, waardoor slechts vijf behandelingen nodig zijn met uitstekende kans op genezing. Het inbrengen van goudmarkers in de prostaat, zoals bij uitwendige bestraling, is niet nodig.  Door de MR-Linac behandeling is een operatie niet meer nodig en ook een opname in het ziekenhuis hoeft niet meer. Zo is de kans groot dat u snel uw dagelijks leven weer oppakken. 

Door de grotere precisie van bestralen wordt minder gezond weefsel mee bestraald. Daarom ondervindt u minder bijwerkingen. Bij een MR-Linac behandeling hoeven geen goudmarkers worden ingebracht, wat ook scheelt in de belasting die de behandeling geeft. Het aantal keren dat u naar het ziekenhuis moet is ook veel kleiner. Een operatie is vaak niet meer nodig. 

Ja, de verzekeraars zien een behandeling met de MR Linac als een reguliere bestraling. De behandeling(en) met de MR Linac worden gewoon vanuit het basispakket vergoed. Er is geen aanvullende verzekering nodig.

Dit is moeilijk te zeggen, de wachttijden verschillen gedurende het jaar. Houd dus er dus rekening mee dat er een wachttijd kan zijn. Uw behandeld arts kan u vertellen wanneer u voor de eerste behandeling terecht kunt.