Gastro-intestinale stroma tumoren (GIST)
Gastro-intestinale stroma tumoren (GIST)
Een gastro-intestinale stroma tumor (GIST) is een zeldzame vorm van kanker in de maag of de darmen. GIST’en ontstaan in het bindweefsel van het maagdarmstelsel en vallen daarom in de groep weke delen tumoren of sarcomen.
Elk jaar horen in Nederland ongeveer 250 mensen dat ze een GIST hebben. Het overgrote deel van de GIST’en ontstaat zonder duidelijke oorzaak. Ook zijn er geen risicofactoren bekend.
Voor de behandeling van patiënten met een GIST werken we in het UMC Utrecht samen met andere ziekenhuizen in het Regionaal Academisch Kankercentrum Utrecht (RAKU), onderdeel van Oncomid: het oncologienetwerk van Midden-Nederland.
Symptomen uitklapper, klik om te openen
De symptomen van een GIST zijn vaak onduidelijk. Een kleine GIST (kleiner dan 2 cm) wordt vaak toevallig gevonden bij ander onderzoek. Een grotere GIST kan wel klachten geven, zoals:
- Misselijkheid
- Braken
- Buikpijn
- Een snel verzadigd gevoel
- Soms kan een zwelling in de buik gevoeld worden
Een GIST kan daarnaast leiden tot vermoeidheid en duizeligheid, veroorzaakt door chronische bloedarmoede. Tot slot kan een GIST leiden tot een bloeding, door actief bloedverlies in maag of darm.
Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen
Is er bij u een vermoeden van een GIST? Dan is het belangrijk dat u snel een diagnose krijgt. In het UMC Utrecht krijgt u de uitslag van het onderzoek binnen enkele dagen.
Het behandelend team bepaalt welke onderzoeken er nodig zijn. Dit zijn mogelijke onderzoeken:
- Gastroscopie: kijkonderzoek in de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm.
- Echo-endografie: beeldopnamen (echo’s) en indien nodig afname van een stukje weefsel (biopt of punctie) van organen dichtbij de slokdarm en maag.
- Biopsie: bij verdenking op een GIST groter dan 2cm is het belangrijk om weefsel weg te nemen middels endo-echo met biopsie of echo/ CT-geleide biopsie. Een patholoog onderzoekt het biopt, zodat hij weet of het weefsel goed- of kwaadaardig is. Bovendien kunnen de kenmerken van het weefsel worden bepaald.
- Echografie: beeldopnamen (echo’s) van bijvoorbeeld de hals.
- CT-scan: driedimensionale opnames van bloedvaten, organen en botten.
- PET/CT-scan: geeft met hulp van een kleine hoeveelheid radioactieve stof een beeld van eventuele ontstekingen of kanker. Dit onderzoek wordt gedaan in het UMC Utrecht.
- Coloscopie: kijkonderzoek van de dikke darm.
Behandeling uitklapper, klik om te openen
De behandeling van een GIST hangt af van de grootte. Een GIST kleiner dan 2 cm kan vervolgd worden (surveillance). Ook kan de MDL-arts de GIST met bijvoorbeeld endoscopische technieken verwijderen. De behandeling wordt bepaald aan de hand van een aantal factoren:
- De grootte van de afwijking
- De locatie van de tumor
- De agressiviteit van de GIST
Op de website van Oncomid leest u meer over de behandeling van een GIST.
Een team van artsen van Oncomid bepaalt met samen met u welke behandeling het beste bij uw situatie past. Hierbij zijn ook uw verdere gezondheid en conditie van belang.
Operaties met de nieuwste Da Vinci robots
Het grootste deel van de GIST-tumoren kunnen we, eventueel na een voorbehandeling met doelgerichte therapie, behandelen met een operatie. Tijdens de operatie maken we gebruik van de operatierobot Da Vinci Xi. Deze robot helpt ons om via kleine sneetjes in de buik heel nauwkeurig te werken. Daardoor ontstaat bij de operatie slechts een kleine wond. De toegepaste techniek heet ‘minimaal invasief’. Dat heeft veel voordelen: u ervaart minder pijn, herstelt sneller en kunt eerder naar huis.
De chirurgen van het UMC Utrecht staan wereldwijd bekend om hun expertise op het gebied van robotkijkoperaties bij maag-en slokdarmtumoren. In 2003 was het UMC Utrecht het eerste ziekenhuis ter wereld dat deze technieken toepaste met de robot. Sindsdien zijn veel internationale teams door de chirurgen in Utrecht opgeleid. Aangezien de chirurgen wekelijks meerdere slokdarm- en maagoperaties uitvoeren zijn zij erg bedreven in het uitvoeren van deze operaties.
Meer informatie uitklapper, klik om te openen
RAKU – Oncomid
Voor de behandeling van patiënten met een GIST werken we binnen Oncomid samen met andere ziekenhuizen in het RAKU (Regionaal Academisch Kankercentrum Utrecht). Bij het RAKU is de kennis en ervaring van specialisten uit de regio gebundeld in één team. Samen maken we de genezingskans groter, vooral voor de zeldzame en complexe tumoren zoals GIST.
- Het Regionaal Academisch Kankercentrum Utrecht (RAKU), waar het UMC Utrecht deel van uitmaakt, is het grootste behandelcentrum voor tumoren in de buik in Midden-Nederland. RAKU is een onderdeel van Oncomid: het oncologienetwerk van Midden-Nederland.
- Wij behandelen de complexe en en zeldzame aandoeningen van de slokdarm, maag, lever, alvleesklier, galwegen, dunne en dikke darm.
- De slokdarm-maag chirurgen in het UMC Utrecht zijn wereldwijd het meest ervaren op het gebied van kijkoperaties met de robot. Per jaar worden 100 van dergelijke operaties uitgevoerd
- Per jaar zien we ongeveer 20 nieuwe patiënten met een GIST.
- Als een patiënt wordt aangemeld bij het RAKU dan hoort hij binnen 8 dagen in een gesprek wat het persoonlijk behandelplan is.