Hodgkinlymfoom
De ziekte van Hodgkin is een vorm van lymfklierkanker die begint in de cellen van het lymfestelsel. De ziekte ontstaat meestal in een lymfeklier, maar kan ook ontstaan op andere plaatsen van het lymfestelsel, zoals in de milt, lever of het beenmerg.
Het Hodgkin-lymfoom verspreidt zich via de lymfevaten naar nabijgelegen lymfeklieren en pas later naar verder weg gelegen klieren. Zelden en dan pas in een vergevorderd stadium van de ziekte, kan het Hodgkin lymfoom zich uitbreiden naar bijvoorbeeld de lever, de longen of het beenmerg.
In Nederland wordt jaarlijks bij ongeveer 350 mensen het Hodgkin-lymfoom vastgesteld. De ziekte kan op iedere leeftijd voorkomen, maar wordt het meest gevonden bij mensen tussen de 20 en 35 jaar of bij mensen boven de 50 jaar.
Hodgkin lymfoom is meestal goed te genezen met de tot nu toe gebruikelijke combinatie van chemotherapie en bestraling. De oorzaak van het Hodgkin lymfoom is onbekend, maar wordt in verband gebracht met het Epstein-Barr virus.
Karakteristiek voor het Hodgkin-lymfoom zijn de Reed-Sternberg (RS) cellen die bij microscopisch onderzoek van een lymfeklierbiopt worden waargenomen.
Oorzaken uitklapper, klik om te openen
De ziekte van Hodgkin is een vorm van lymfeklierkanker die begint in de cellen van het lymfestelsel. De ziekte ontstaat meestal in een lymfeklier, maar kan ook ontstaan op andere plaatsen van het lymfestelsel, zoals in de milt, lever of het beenmerg.
Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen
Anamnese
De arts zal de patiënt vragen naar klachten als gewichtsverlies, koorts, nachtzweten, verlies van eetlust, gezwollen lymfeklieren en jeuk.
Lichamelijk onderzoek
De arts zal onderzoeken of er sprake is van vergrote lymfeklieren en vergroting van milt en lever.
De volgende onderzoeken worden verricht:
- Bloedonderzoek bestaande uit een bloedbeeld (Hb, leukocyten en trombocyten), nierfunctie, leverfunctie en bezinking
- Een PET-CT scan
- Lymfeklierbiopt
- Beenmergbiopt (niet altijd noodzakelijk)
Behandeling uitklapper, klik om te openen
Omdat ieder ziektebeeld uniek is, kan de behandelend arts besluiten af te wijken van de behandeling die hieronder is beschreven.
De keuze voor de behandeling hangt af van het stadium waarin de ziekte zich bevindt en van de lichamelijk conditie, leeftijd en medische voorgeschiedenis van de patiënt. De behandeling van het klassiek Hodgkin-lymfoom bestaat op dit moment uit intensieve chemotherapie plus bestralingstherapie (radiotherapie). Er is geen plaats voor chirurgie. De meeste patiënten met Hodgkin-lymfoom kunnen tegenwoordig genezen met een behandeling die bestaat uit een combinatie van chemotherapie (celdodende middelen) al dan niet in combinatie met bestralingstherapie.
Hoge dosis chemotherapie gevolgd door stamceltransplantatie wordt toegepast bij patiënten waarbij de ziekte na de eerste behandeling terugkeert.
Chemotherapie
Er worden bij Hodgkin-lymfoom altijd combinaties van geneesmiddelen gebruikt, omdat deze middelen de kankercellen op verschillende wijzen aanvallen.
Tegenwoordig bestaat de chemotherapie uit een poliklinische behandeling met meerdere kuren volgens het ABVD schema of volgens het BEACOPP escalated schema.
Radiotherapie
Omdat de behandeling op de lange termijn (tientallen jaren later) ongewenste gevolgen kan hebben op bijvoorbeeld hart, longen, schildklier en beenmerg wordt er steeds gezocht naar behandelingen die even effectief zijn in het genezen van het Hodgkin lymfoom maar die minder bijwerkingen hebben op de lange termijn. Omdat we weten dat met name bestraling verantwoordelijk is voor veel van deze laat optredende gevolgen, zeker indien er grote gebieden van het lichaam bestraald worden, wordt getracht de bestraling zo veel mogelijk te beperken en mogelijk zelfs in het geheel weg te laten uit het behandelingsschema. Dan moet uiteraard de chemotherapie wel effectief genoeg zijn.
NB: Patiënten met de nodulaire lymfocytenrijke variant van Hodgkin worden vaak anders behandeld dan hierboven beschreven.
Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen
Meer informatie
Er is zijn verschillende websites met informatie over het hodgkin lymfoom. Wij raden u de volgende websites aan: